تفاوت سیستم عامل های مختلف لینوکس : linux توزیعها و نرمافزارهای مختلفی برای کاربرهای مختلف دارد. بعضی از آنها بسیار سبک هستند. برخی دیگر فقط برای کاربرانی مناسب هستند که میخواهند در کنار سیستمعامل خود، لینوکس را نیز امتحان کنند. یعنی لینوکس سیستم عامل اصلی آنها نیست.
انتخاب نسخه مناسب لینوکس
اوبونتو، زاندرو، ایکسوبونتو، فدورا، نوپیکس، اوپن سوزه و… فقط بخشی از صدها توزیع فعال لینوکس در دنیا هستند. شاید جالب باشد بدانید،تفاوت سیستم عامل های مختلف لینوکس لینوکس بیش از ۶۵۰ توزیع فعال دارد. این تعداد بر اساس آماری است که وب سایتی به نام DistroWatch آن را منتشر کرده است.قضاوت در مورد این که کدام توزیع لینوکس برای کدام کاربر مناسب است، کمی مشکل به نظر میرسد. انتخاب توزیع مناسب، با نوع فعالیت کاربر و سلیقه شخصی او ارتباط مستقیم دارد.با توجه به تمام این موارد، در این مقاله سعی کردهایم با بررسی مختصر کارکردهای مختلف توزیعها و دستهبندی کاربران به گروههای متفاوت، نرم افزار مناسب آنها را تا حدی مشخص کنیم.
نسخه هایی که لینوکس سیستمعامل اصلی آنها نیست
Knoppix یکی از توزیعهای Live CD لینوکس است که بدون نیاز به نصب روی کامپیوتر طراحی سایتسئوو فقط با اجرا شدن از روی CD میتوان از آن استفاده کرد. بنابراین، آن دسته از افرادی که فقط میخواهند کار با لینوکس را امتحان کنند و آن را بهعنوان سیستم عامل اصلی خود انتخاب نکردهاند، میتوانند از توزیع ناپیکس کمک بگیرند. کاربر میتواند از برنامههای نرمافزاری مختلفی استفاده کند و حتی فایلها و اسناد ساخته شده با آنها را روی هارددیسک یا حافظه فلش ذخیره و نگهداری کند. توزیعهای Live CD لینوکس، همچنین برای مواقعی که ویندوز از کار افتاده است و کاربر میخواهد پیش از نصب دوبار ویندوز، اطلاعات ذخیره شده روی ویندوز را در محل دیگری ذخیره کند، مناسب هستند. تنها مشکلی که اینگونه نرمافزارها دارند، سرعت کمتر آنها نسبت به توزیعهای نصب شده روی کامپیوتر است.
اگر جزو کاربرانی هستید که با سرعت توزیعهای Live CD لینوکس مشکلی ندارند، میتوانید از Wubi برای نصب توزیع اوبونتو روی سیستم عامل ویندوز استفاده کنید. Wubi به کاربر این امکان را میدهد تا اوبونتو را همچون یک نرمافزار روی سیستم عامل ویندوز نصب یا حذف کند. در مقایسه با دیگر توزیعهای لینوکس، اوبونتو امنیت خوب، پشتیبانی مناسب و راهنماهای آنلاین فراوانی برای کاربرانش دارد. گزینه مناسب دیگری که در اینجا میتوان به آن اشاره کرد، امکان نصب لینوکس در محیطی مجازی و اجرای آن روی سیستم عامل ویندوز یا مک است. برای این منظور میتوان از نرمافزارهای مجازی همچونVirtual PC (مایکروسافت)، Virtual Boxم (Sun) یا VMare کمک گرفت. برای این کار کافیست ISO لینوکس را دانلود یا از CD نصب لینوکس استفاده کنید. سپس مراحل نصب و راه اندازی را به ترتیبی که دردستورالعمل آن ذکر شده است، انجام دهید.
نسخه هایی که تازه به استفاده از لینوکس روی آوردهاند
تفاوت سیستم عامل های مختلف لینوکس ، در میان توزیعهای GNU/Linux، لینوکس مینت (Linux Mint) کاربرد آسانتر و قابلیتهای بهتری در میان دیگر توزیعهای لینوکس دارد. لینوکس مینت، مبتنی بر اوبونتو است و خود اوبونتو نیز مبتنی بر دبیان است. بنابراین، کاربر با مجموعهای بزرگی از انواع نرمافزارها و امکانات روبهروست و میتواند با توجه به نیازمندیهایش از آنها بهره ببرد. هر نرم افزاری که روی اوبونتو و دبیان اجرا میشود، بدون شک روی لینوکس مینت هم به همان خوبی اجرا خواهد شد.
CD لینوکس مینت با قابلیتی به نام mint4win همراه است. این قابلیت به کاربر اجازه نصب لینوکس روی سیستم عامل ویندوز را به صورت پارتیشنی جداگانه و بدون برهم زدن تنظیمات دستگاه میدهد. کارایی و سرعت آن همچون وقتی که به عنوان سیستم عامل اصلی نصب میشود نخواهد بود اما هر گاه دیگر تمایلی به استفاده از آن نداشتید میتوانید به راحتی از کنترل پانل آن را حذف کنید.
درست مثل این که یک برنامه نرمافزاری ساده را Uninstall میکنید. نسخه دسکتاپ اوبونتو نیز انتخاب مناسبی برای افرادیست که تازه میخواهند به لینوکس روی بیاورند. اوبونتو، وسایل سختافزاری بسیاری را تحت پشتیبانی خود دارد. همچنین زمانبندی عرضه نسخههای مختلف آن بسیار منظم است. هر شش ماه یک بار نسخه جدید و به روز شده اوبونتو در اختیار کاربرانش قرار میگیرد.جالب اینجاست که اوبونتو برای کاربرانی که اینترنت پرسرعت ندارد، DVD نصب آن را به صورت رایگان به تمام نقاط دنیا میفرستد.
اوپن سوزه (OpenSUSE) و فدورا نیز از دیگر توزیعهای رایج لینوکس برای دسکتاپ هستند. هر دو آنها استفاده آسان و اینترفیس کاربری کاربرپسندی دارند. در ضمن این که رایگان نیز هستند. از میان توزیعهای پولی میتوان به Xandros Home Edition اشاره کرد. این نسخه یکی از بهترین توزیعهای لینوکس برای کامپیوترهای رومیزی و کاربران تازهکار است. زاندروس (Xandros) شاملCodeWeavers CrossOver است که قابلیت اجرای برنامههایی مانند مایکروسافت آفیس، ادوبی فتوشاپ و بسیاری از نرمافزارهای دیگر ویندوز را دارد.
نصب لینوکس روی کامپیوترهای قدیمی
Puppy Linux در واقع توزیع Live CD لینوکس است و برای نصب روی کامپیوترهایی با حافظه کمتر از ۶۴ مگابایت مناسب است. پاپی لینوکس را میتوان از طریق دستگاههای گوناگون همچون یواسبی فلش، سیدی یا درایوهای زیپ شده اجرا کرد. پاپی لینوکس مستقیما از رم دستگاه اجرا میشود. Xubuntu نیز برای نصب روی کامپیوترهای قدیمی مناسب است. Xubuntu از xfce استفاده میکند. xfce، محیطی برای کامپیوترهای رومیزی است که فضای کمتری نسبت به GNOME اشغال میکند. نسخههای مختلف ایکسوبونتو هر سال دو بار عرضه میشوند. آنتیکس (antiX) نیز یکی از دیگر از توزیعهای مناسب برای نصب روی کامپیوترهای کم ظرفیت و قدیمی است. بهطور مثال، کاربران کامپیوترهایی که برای اجرای ویندوز ۹۸ کند هستند (مانند سیستمهای مبتنی بر پردازندههای پنتیوم ۲) میتوانند از آنتیکس برای بهره بردن از لینوکس کمک بگیرند. زِنواک (Zenwalk) نیز توزیع دیگری از لینوکس و مناسب برای کامپیوترهای ضعیف است.
استفاده کاری از linux
Redhat Enterprise Linux و SUSE Linux Enterprise Desktop که قبلا با نام ناول لینوکس دسکتاپ شناخته میشد، مناسبترین توزیعها برای انجام کارهای اداری و تجاری هستند. قبلا بیشترین تمرکزRedhat، به جای کامپیوترهای رومیزی روی سرور بود.Xandros نیز یکی دیگر از گزینههای مناسب برای استفادههای تجاری است. البته زاندروس شرکت کوچکی است و ترجیح بیشتر شرکتها و سازمانها استفاده از محصولات فروشندهها و تولیدکنندههای بزرگ و مشهور است.اوبونتو سرور، سوس اینترپرایز و Red Hat Enterprise Server سه مدعی کارآمد برای پیاده کردن لینوکس روی سرورها هستند. این نرمافزارها، قابلیتهای امنیتی بسیار خوبی دارند و مجموعه جدید آنها شامل توزیعها و آموزشهای مفید است.
لینوکس برای نتبوکها
نتبوک تقریبا همان نوتبوک با صفحه نمایش کوچکتر، قدرت پایینتر و سختافزار ضعیفتر است. توزیعهای لینوکس که برای نصب روی نتبوکها مناسب باشند، شامل اوبونتو نتبوک، موبلین (Moblin) و جولیکلاد (Jolicloud) هستند. برای نصب توزیع اوبونتو نتبوک باید دستگاه مورد نظر حتما پردازنده اینتل اتم داشته باشد. البته اگر نسخه معمولی اوبونتو را دارید نیز میتوانید آن را روی نتبوک خود نصب کنید و تنظیمات پیش فرض مربوط به ظرفیت آن را تغییر داه، روی ظرفیت نتبوک تنظیم کنید. سپس مجموعه نرمافزاری لازم و مرتبط را روی اوبونتو نصب کنید.جولیکلاد، برای نصب روی کامپیوترهای کم قدرت که ظرفیت حافظه کمی نیز دارند، مناسب است. رابط کاربری این توزیع بسیار عالی و کاربرپسند است طوری که میتوان به جرات گفت با همه توزیعهای دیگر لینوکس فرق دارد. جولیکلاد مبتنی بر اوبونتوست، بنابراین همه برنامههایی که روی اوبونتو اجرا میشوند روی آن نیز به خوبی قابل اجرا خواهند بود.
کاربر میتواند جولیکلاد را در کنار سیستم عامل ویندوز خود داشته باشد. یعنی میتوان به شکل پارتیشن مجزایی روی دستگاه نصب و در صورت تمایل، به راحتی حذفش کرد. موبلین نیز توزیع لینوکس دیگری برای نت بوک هاست. موبلین را میتوان از طریق یک یواسبی نیز روی کامپیوتر اجرا کرد. همچنین میتوان آن را نصب کرد و استفاده سریعتری از آن داشت. جالب است بدانید ترکیب Maemo و Moblin، پلتفرم MeeGo بهوجود آمده است. Maemo، پلتفرم نرمافزاری مبتنی بر دبیان لینوکس و ساخته دست نوکیاست.
برای استفاده حرفهای ها
Arch Linux یکی از مناسبترین توزیعهای لینوکس برای استفاده کاربران حرفهای بهشمار میآید. این توزیع امکان نصب و ایجاد تغییرات و تنظیمات مختلف را به کاربر با توجه به نیازهایش می دهد. این توزیع، رابط کاربری گرافیکی ندارد. صفحه این توزیع مملو از فایلهای تنظیماتی مختلف برای تنظیم و پیکربندی سیستم است. این فایلها و امکانات به کاربر کمک می کنند تا محیط این توزیع را با توجه به نیازهای خود مرتب ، تنظیم و آن را مناسب استفاده خود کند. Slackware نیز یکی دیگر از انواع توزیعهای مناسب برای کاربران حرفهای است. این توزیع در مقایسه با Arch Linux، مجموعه نرمافزاری بیشتر و امکانات امنیتی و محافظهکارانه گستردهتری دارد.Slackware یکی از قدیمیترین توزیعهای لینوکس برای استفادههای حرفهای است و میتوان گفت یکی از سریعترین آنها به حساب میآید.
قشنگ ترین لینوکس
در بین لینوکس های معرفی شده قشنگ ترین توزیع Bodhi Linux هستش که این توزیع رو به شخصه دوسش دارم، به دو علت اساسی هم زیبایی ظاهری داره و هم خیلی سبک و مناسب سیستم های قدیمی و جدید هستش و اما این توزیع برای اونایی هستش که خیلی به قشنگی محیط سیستم عاملشون اهمیت میدن و سبک بودن سیستم عامل براش در کنارش خیلی مهم هستش
توضیحات فنی:
Bodhi بر پایه Ubuntu هستش و توسعه دهنده های محدودی داره و امکان توقف توسعه اش هستش اما از بدو تولد خوب روی کار باقی مانده در بیان رتبه های اصلی تقریبا رتبه ۲۰ رو بین حدود ۲۰۰ توزیع داره و تمامی امکانات اصلی اوبنوتو رو داراست و از برنامه دسکتاپ Enlightenment استفاده می کنه و از نظر live سطح متوسط داره.
سایت سازنده اش : https://www.bodhilinux.com
اما تصویر از محیط سیستم عامل:
بهترین توزیع لینوکس برای ویندوزی ها و کاربران مبتدی
mint یه نسخه با ظاهر گرافیکی خوب و تقریبا سبک و خیلی شبیه به ویندوز خیلی کمتر نیاز به ترمینال در مینت دارین و این نسخه رو من خودم زیاد دوست ندارم چون احساس لینوکس بودن زیاد بهم دست نمیده خیلی شبیه ویندوز هستش و به طور خودکار خیلی برنامه کاربردی و مورد نیاز هم داره برای کسایی که با ویندوز کار کردن و اما تو زمینه کاستومایز کردن یا همون سفارشی سازی غیر قابل مقایسه با ویندوز هستش دستتون توش خیلی باز هستش و کلی بازی میتونین در بیارین فقط موقع نصب حواستون باشه هاردتون رو کلا یک پارچه نکین قبل نصب مراحل نصب رو مطالعه کنید.
مشخصات فنی:
Mint بعد از ابوبنتو پر کاربردترین نسخه لینوکس نصبی روی سیستم کاربران در دنیا هستش و بر پایه Ubuntu هستش و اما نسبت به معروفیت رتبه دوم رو داراست و انتشارش تقریبا بر مبنای ابونتو هستش و اما از لحاظ live باز این هم رتبه متوسط داره و از نظر امنیت تقریبا ضعیف تر هستش به نسبت نسخ مثل آرچ و اما نوع دسکتاپ پیش فرضش Cinnamon هستش من خودم با این دستکاپ تستش نکردم نسخه مینت با دسکتاپ Xfce رو نصب کردم ولی تقریبا سبک هستشواین توزیع توسعه دهنده های زیادی داره.
سایت توسعه دهنده mint:
تصویری از محیط مینت:
بهترین لینوکس دسکتاپ
در بین لینوکس های دسکتاپ یعنی برای کاربری عمومی بهترین نسخه حتی از نظر خوده منتقد های اروپایی-امریکایی زوبنتو یا Xubuntu هستش چون که رویکرد این برنامه فقط برای desktop هستش و سعی کردن بهترین کاربری برای کاربران عمومی رو فراهم کنند.
مشخصات فنی:
این لینوکس بر پایه ubuntu هستش و از نظر معروف بودن رتبه ۱۷ رو در بین لینوکس های دیگه داره و از برنامه دسکتاپ Xfce استفاده می کنه و تقریبا سبک هست ولی از نظر من کمی بی روح و خشک هست مثل ویندوز لانگ هورن اگر به یاد داشته باشید و معمولا با ابونتو منشتر میشه و سرعت بالا اومدن زیادی داره.
سایت سازنده: http://www.xubuntu.org
اما تصویر از محیط این لینوکس:
بهترین توزیع برای لپ تاپ
لینوکس Lubuntu یعنی ابونتو برای لپ تاپ هستش نسخه بسیار خوش دستی هستش برای لپ تاپ ها هستش این نسخه از ویژگی های بسیار مناسبی که داره این که تو شارژ باتری بسیار کم مصرف و با قابلیت کار کردن باتری طی زمان طولانی هستش و رابط کاربری سبکی داره و خیلی کم از کارت گرافیک کار میکشه و شاید در برابر ویندوز ۷ میشه گفت ۱۷۰٪ شارژ بیشتر نگه میداره و تو استفاده از تاچ پد لپ تاپ به جای موس اختیاراتی جالبی دارین.
مشخصات فنی:
این هم از اسمش مشخص هستش از بر پایه اوبنتو هستش و انتشارش با اوبنتو صورت میگیره و از برنامه LXDE برای دستکاپ استفاده می کنه که موججب سبک و کم مصرف شدنش هست و اما OpenBox هم که دسکتاپ سبکی هستش استفاده می کنه و برای لپتاپ های با سخت افزار کم قدیمی مناسب هستش به طوری که قدیمی بودن سیستم رو حس نمیکنین و از نظر استفاده لایو درجه متوسطی داره و رتبه ۱۴ رو از نظر معروفیت داره.
و سایت سازنده اش:
و تصویری از محیط lubuntu :
بهترین لینوکس برای امنیت و هک و مهندسی معکوس و برنامه نویس ها و توسعه دهنده ها
kali linux نسخه پیشرفته backtrack نسخه فوق العاده ای هستش من خودم باهاش خیلی حال می کنم، کالی لینوکس میشه گفت هر آنچه برای هک ، کرک و برنامه نویسی تحت وب نیاز هستش درون خودش داره وبرنامه wine همراهش هستش میتونین برنامه های ویندوز رو روش اجرا کنین و یه کم کار کردن باهاش سخت تر هستش باید لینوکسی باشی تقریبا.
مشخصات فنی:
کالی بر اساس debian هستش و از رابط کاربری Gnome برای دستکاپ استفاده می کنه و سبک هستش تقریبا و دارای ابزار پیش فرض زیادی هستش و از نظر معروفیت در رتبه ۱۸ رو داره و از نظر لایو در میان دیگر لینوکس ها متوسط رو به بالا هستش و اما انتشار زیاد مشخص نیست و نصب سختی داره مثل دبیان به نسبت توزیع های قبلی که معرفی شد.
وبسایت رسمی:
تصویری از محیط کالی:
بهترین توزیع برای یاد گیری هسته و لینوکس کار حرفه ای شدن
arch linux توزیع جدا که خود یکی از توزیع های اصلی لینوکس هستش توضیحات خیلی خوبی تو این زمینه داره و همه چیز رو توضیح میده به شما و اما شما خودتون همه کاره سیستم هستید و دسترسی زیادی داری و باید حواستون به اعمالتون باشه و باید با ترمینال زیاد کار کنید و خیلی از چیز های گرافیکی رو ندارید و شعار سازنده هاش این هستش که این اگر بخواهیم پشت سیستم های گرافیکی پیچیدگی ها رو پنهان کنیم یه چیز پچیده تری بوجود میادش، پس برای شروع بهتون پیشنهاد نمیکنم.
مشخصات فنی :
arch خودش یه توزیع اصلی هستش و از دسکناپ Cinnamon استفاده می کنه تقریبا سبک هستش و user friendly نیست زیاد و رتبه ۸ ام رو از نظر معروفی داره و برای دسکتاپ و سرور مناسب هستش و معمولا هر ماه یک ورژن میده و بسیار تیم توسعه دهنده قوی ای داره و از نظر امینیتی نسخه امنی به حساب میادش.
و سایت سازنده اش:
و تصویری از محیط این سیستم عامل:
بهترین توزیع برای سرور مجازی
centos بهترین نسخه برای سرور هستش بی شک قدرت و رویکرد این نسخه برای راه اندازی سرور مجازی هستش و خودش به صورت خودکار فایروال و … برای راهندازی داره ولی معمولا رو سرور اختصاصی نسخه دستکاپش رو نصب نمیکنن و نسخه بدون رابط کابریش رو نصب می کنن من خودم از طرفدار های پر و پا قرصش هستم میتونین باهاش یه گپی بزنین.
مشخصات فنی:
سنت او اس نسخه ای بر پایه red hat یا پدرش fedora هستش و از رابط کاربری gnome برای دسکتاپ استفاده می کنه که بالا در موردش صحبت کردیم و اما نسخه های centos معمولا نا منظم منشتر میشن میانگین هر ۴ ماه یک بار یه نسخه منشتر می کنه و از لحاظ معروفیت در رتبه ۱۲ ام قرار داره نسخه مناسب با سرور و دسکتاپ هستش با قابلیت live متوسط و اما سرعت و سازگاری مناسبی با نرم افزار های وب داره و با سیستم های ضعیف هم خوب کار می کنه.
سایت توسعه دهنده:
واما تصویری از محیط cent os :
بهترین توزیع Live و قابل حمل سیستم عامل
Damn Small Linux شاید بتونم بگم برای سیستم عامل حجم ۵۰ مگابایت اونم live هیچی نباشه من معمولا جایی بخوام باشم نیاز داشته باشه روی سیستمی که ویندوزش بالا نمیادش فایل بکاپ بگیریم از DSL رو همونجا دانلود می کنم یه روی فلشم دارم سریع بوتش می کنم و همه کاری نیاز باشه می کنه خیلی سبک سریع و کم حجم هستش به نظر من تقریبا یه معجزه اس آخه یه فایل PSD میشه ۵۰ مگ نه یه سیستم عامل.
مشخصات فنی:
این نسخه بر پایه KNOPPIX و یا پدرش debian هستش که میتونین از پدرش برای ساپورت بهتر درایور ها استفاده کنید اما رتبه لایو اش که بسیار بالا و از لحاظ معروف بودنش رتبه ۷۸ رو داره و معمولا انتشار های نا منظمی داره و از JWM برای desktop بهره می بره و به راحتی میتونین رو USB برای نصب بریزین.
سایت توسعه دهنده:
http://www.damnsmalllinux.org/
اما تصویری از محیط DSL:
بهترین توزیع برای گرافیست ها و مالتی مدیا کارها
ubuntu استودیو نسخه ای استدیو ubuntu محبوب هستش که با ارائه برنامه های مالتی مدیا و گرافیکی با در نظر داشتن لایو بودنش میتونه یه پکیج کامل برای طراحانی که به لینوکس عادت کردن باشه و ابزار مناسب برای رکورد و میکس صدا و کارهای تصویری دارد و حجم مناسبی به نسبت خدماتی که ارائه میده اگر شما جزو طراحان هستید این لینوکس انتخاب اول و آخر شما خواهد بود البته من خودم تا حالا نصبش نکردم.
مشخصات فنی:
مبنای مشخصا ubuntu هستش ولی از دسکتاپ unity استفاده نمی کنه از Xfce استفاده می کنه انتشارش با اوبنتو هستش و لایو هم در حد متوسط جوابگو هستش و در رتبه معروف بودن ۵۱ رو نصیب خودش کرده به لحاظ نصب هم مثل پدرش اوبنتو ساده هستش.
سایت توسعه دهنده:
و تصاویری از محیط این سیستم عامل:
بهترین توزیع برای موبایل
اندروید برای همه اسمش آشناس اندروید یه لینوکس هستش که گوگل برای موبایل ها شروع به توسعه اش کرده و خیلی توسعه اش سریع تر از اون چیزی هستش که انتظارش رو داشت و تفاوت های زیادی داره با پردش حتی میتونین اون روی سیستم pc خودتون نصب کنید و ازش لذت برید اندروید نیاز معرفی بیشتر نداره مطلب زیاد هستش و اما نسخه های دیگه ای رو میشه رو تبلت یا موبایل نصب کرد مثل خوده Ubuntu که میشه روشون نصب کرد. تفاوت سیستم عامل های مختلف لینوکس .
مشخصات فنی:
بر پایه ابونتو شروع شده و اینقدر بزرگ شده میشه گفت جدا از ابونتو هست و بر پایه andorid هستش دیگه و از نظر معروفی میشه گفت در حد اندازه Ubuntu هستش و اما انتشارش هم که دست گوگل هستش از من بهتر میدونین و اما نوع دسکتاپش andorid هستش.
و اما سایت های توسعه دهنده اش:
www.android.com
http://www.android-x86.org/
اما تصویری از محیط: